سعاد | کالج آموزش آنلاین
معلمان چگونه باید خلاقیت خود را رشد و پرورش دهند؟
فعالیت‌های «آموزش مغز» باعث افزایش تمرکز و خلاقیت ما می‌شود.
– باری کافمن
برای ایجاد یک کلاس خلاق ، معلم نیز باید خلاق باشد. آموزش خلاق تنها در صورتی می‌تواند بخشی از کلاس شود که معلم آن فردی مبتکر باشد. معلمی که به اندازه کافی خلاق باشد می تواند درس‌های جدید هیجان‌انگیز را طراحی کند، با ایجاد محیط مطلوب برای دانشآموزان آنها را به نشان دادن فکر جدید و خلاق تحریک می‌کند.
غالباً دیده می‌شود که آموزش خلاق به سختی هر نوع ایده خلاقانه را در دانشآموزان تحریک می‌کند و بنابراین، کل ایده یک کلاس خلق ناکام می‌ماند! بنابراین، بستگی به معلم و محیط آموزشی دارد که اجازه دهیم ایده‌های نو دانشآموزان را با آغوش باز بپذیریم.
همان‌طور که محققان خلاقیت، اسکات باری کافمن و کارولین گرگوایر در کتاب خود با عنوان «خلاقیت شبکه‌ای» می‌نویسند : «خلاقیت فقط به معنای نوآوری یا ساختن هنر نیست – بلکه به معنای خلاقانه زندگی کردن است. ما می‌توانیم با روحیه خلاق به هر موقعیتی از زندگی نزدیک شویم.» تدریس از آغاز تا پایان حرفه‌ای خلاقانه است.
معلمانی که می‌توانند روش‌های خلاقانه تفکر را الگوبرداری کنند، محتوا را با شوخ‌طبعی درگیر و ایده‌های خود را بیان کنند، دانشآموزان خلاق را پرورش خواهند داد. دانشآموزان باید معلمانی را ببینند که اشتیاق دارند، خواه در زمینه طراحی، ریاضیات، نقاشی، زیست‌شناسی، موسیقی یا تئاتر.
اشتیاق و احساسات مثبت سرچشمه تفکر خلاق است. چنین معلمان خلاقی ممکن است معلمان شادتری نیز باشند. یک مطالعه در ژورنال روانشناسی مثبت نشان می‌دهد که شرکت در یک فعالیت خلاقانه – نوازندگی یک ساز موسیقی، بافندگی، طراحی – فقط یک‌بار در روز می‌تواند شما را به حالت مثبت‌تری سوق دهد. این حالت ذهنی مثبت، شما را تقویت کرده و به دانشآموزان شما انتقال می‌یابد.
در اینجا چند روش وجود دارد که معلمان می‌توانند خلاقیت خود را توسعه داده و پرورش دهند:
- از تصورات غلط محدود خود در مورد خلاقیت آگاه باشید.بسیاری از افراد از پتانسیل خلاق خود اطمینان دارند و ریسک را پذیرفته‌اند، اما بسیاری از ما در زمانه‌ای مختلف احساس می‌کنیم که نمی‌توانیم این کار را انجام دهیم. در آن لحظات، ممکن است احساس کنیم که فاقد تخیل هستیم، به‌اندازه کافی باهوش نیستیم، به‌اندازه کافی جوان یا بااستعداد نیستیم و مواردی از این دست.
نگرش خود را نسبت به خلاقیت بررسی کنید و با فکر کردن در مورد راه‌حل‌های جایگزین به رشد خود کمک کنید. موانع تفکر خلاق خود را حذف کنید و روی اعتمادبه‌نفس خود کار کنید.
- روش‌های جدید تدریس را در کلاس درستجربه کنید، آیا می‌توانید سبکی متفاوت در ارائه مبحث مثلثات را امتحان کنید که همیشه از امتحان کردن آن می‌ترسیدید؟
- ایده‌های تدریس را جمع‌آوری کنید. مهم نیست که شما ایده‌هایی که جمع‌آوری کرده‌اید را نمی‌توانید بلافاصله استفاده کنید. نکته مهم جمع‌آوری و سازمان‌دهی آنها است تا امتحان کردن آنها برای شما در مواقعی که فرصت مناسب دارید آسان شود. همین ایده‌ها هستند که در طول مسیر خلاقیت با شما همراه‌اند، خصوصاً وقتی‌که شروع به پذیرش و تجربه آنها می‌کنید. نوآوری نیز به شما کمک می‌کند تا باهوش‌تر باشید: در صورت پیش آمدن اشتباهات، ایده‌ها و فعالیت‌هایی در دسترس شما خواهد بود!
- ریسک را برای بیان خلاقیت خود بپذیرید.اغلب، برای جلب‌توجه، یا رساندن پیام صبح بخیر به دانشآموزان، نقاشی را روی تخته‌سیاه بکشید. کشیدن یک میمون یا اژدهایی که با هیجان برای دانشآموزان نکته آموزشی جدید آورده است، بسیار تدریس را جذاب و مفرح می‌کند، به‌علاوه این فرصتی برای شما است که هر روز خودتان را از نظر هنری به چالش بکشید.
فعالیت‌های کلاسی معلم خلاق با استیکر عکس خود
- برنامه‌ریزی درسی را به‌عنوان یک تمرین خلاقانه انجام دهید.هر روز شما با محدودیت‌های جدید همچون نیازها و ترجیحات خاص دانشآموزان کلاس خود، روبرو می‌شوید. آیا شنیده‌اید که دانشآموزان در حین ترک کلاس یا در راهرو مدرسه در مورد مسئله خاصی بحث می‌کنند؟ آیا متوجه شده‌اید که توجه آنها روی یک ابزار جدید، یا رخدادی که به تازگی باب شده باشد، متمرکز شده است؟ راهی برای پیوند آن به موضوعات درس پیدا کنید.
- لیست خلاقانه خود را توسعه دهید. همان‌طور که یک ورزشکار برای ورزیده شدن بدن خود به تمرین مداوم نیازمند است، شما نیز برای داشتن ذهنی خلاق به مداومت و تمرین ذهنی نیاز دارید. جولیا کامرون در کتاب کلاسیک خود در مورد توسعه خلاقیت شخصی در ۱۹۹۲، راه هنرمند، در مورد «تاریخ هنرمند» می‌نویسد: «یک زمان بخصوص، شاید دو ساعت در هفته را کنار گذاشته و متعهد به پرورش آگاهی خلاق و هنرمند درونی خود باشید. به یاد داشته باشید، این تعهد زمانی مقدس است.»
- روش‌های مدیتیشن (تعمق) را امتحان کنید که ترغیب‌کننده فکر خلاق است. همچون مدیتیشن «نظارت باز». در یک مطالعه مشخص شد، افرادی که مدیتیشن نظارت متمرکز را انجام می‌دادند، بهتر در آزمون تفکر همگرا عمل می‌کنند، درحالی‌که افرادی که مدیتیشن نظارت باز را می‌کردند در آزمون تفکر واگرا عملکرد بهتری داشتند.
- خودارزیابی کنید. هر از چندگاهی لازم است در روند خود متوقف کنید وعملکرد خود را مورد ارزیابی قرار دهید، روی تجربه‌های خود فکر کنید، از اشتباهات و شکست‌های خود درس بگیرید و با انجام مداوم این کار، خودارزیابی را به یک عادت همیشگی در خود تبدیل کنید.
- به دنبال تنهایی باشید. گذراندن زمان تنهایی برای تغذیه خلاقیت شما ضروری است. مدتی را به‌تنهایی اختصاص دهید، به دور از حواس‌پرتی فناوری و سایر مواردی که ممکن است به شما متکی باشند.
- سفر. یک مطالعه نشان داد که تجربیات بین فرهنگی می‌تواند اقدامات تفکر خلاق را افزایش دهد.
- جریان کارهای روزمره خود را عوض کنید. روش‌های معمول تفکر خود را به چالش بکشید به‌عنوان‌مثال مسیری متفاوت را برای رفتن به محل کار خود انتخاب کنید. به یک موزه بروید و یک سبک هنری که با آن ناآشنا هستید را بررسی کنید.تغییر محیط شما و بیرون آمدن از فکر همیشگی می‌تواند ذهن شما را از آن عادت‌ها بیرون بکشد.
- خلاقیت را به یک هدف روزانه تبدیل کنید. شما به عنوان یک معلم خلاق سعی کنید در کل امور کاری روزانه خود از جمله تصمیم‌گیری در انتخاب مواد و ابزار آموزشی، انتخاب روش تدریس، نوع ارزیابی و… خلاقیت را تزریق کنید. برای اینکه همواره این امور روزلنه خود را بهبود ببخشید، باید خلاقیت را به یک عادت روزمره تبدیل کنید؛ نه این هر از چندگاهی به سراغ آن بروید. هر کاری که انجام می‌دهید مورد نقد و بررسی قرار دهید و به این فکر کنید که درس‌های ارائه‌شده توسط شما چگونه می‌تواند انگیزش بیشتری در دانشآموزان ایجاد کند.
- آغوش ابهام. شما احتمالاً به دانشآموزان خود می‌آموزید که خطا را بپذیرند، ریسک‌پذیر باشند و از شکست یاد بگیرند؛ بنابراین آموزش خود را امتدادی از همین روند ببینید. مناطق خاکستری، ابهامات را در آغوش بگیرید. تحمل ابهام یکی از مؤلفه‌های اصلی خلاقیت است.
منابع:
https://www.britishcouncil.org/voices-magazine/eight-steps-becoming-more-creative-teacher
