سعاد | کالج آموزش آنلاین
معلم انعطاف‌پذیر
انعطاف‌پذیری در تدریس به چه معناست؟ چگونه یک معلم انعطاف‌پذیر باشیم؟ معلم حرفه‌ای برای انعطاف‌پذیر بودن چه رویکرد و دیدگاهی دارد؟ برای پاسخ به این سؤالات تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
اگر به هنگام آموزش مبحثی همچون اعداد رادیکالی … در واقع، بعد از حدود ۱۵ دقیقه از تدریس این درس بفهمید دانش‌آموزان درگیر نیستند و حتی مسیر شما را دنبال نمی‌کنند. چه می‌کنید؟
ممکن است برخی از معلمان کل درس را با همین منوال پیش برند و این نگرش را داشته باشند، «من آن را تدریس کردم، بنابراین آنها باید آن را بدانند!» معلم انعطاف‌پذیر از اینکه وسط درس متوقف شود، نمی‌ترسد و سعی می‌کند مفهوم را از روشی کاملاً متفاوت آموزش دهد، «بچه‌ها، من می‌بینم که این روش کار نمی‌کند، بیایید آن را به روش دیگری امتحان کنیم!» چگونه دو معلم می‌توانند در رویکردهای آموزشی خود اینقدر متفاوت باشند؟
انعطاف‌پذیری چیست؟
انعطاف‌پذیری و پاسخگو بودن از خصوصیاتی است که بیشتر معلمان هر روز در کلاس درس از خود نشان می دهند. بسیاری از اتفاقاتی که بدون بیش بینی رخ می‌دهد روی روش تدریس هر روز ما تأثیر می‌گذارد. هرج‌ومرج و بی‌نظمی بعضی دانش‌آموزان یا در شرایطی که یکی از همکاران از شما بخواهد در غیاب او بر کلاس آنها نظارت داشته باشید، معلمان باید به موقعیت‌هایی که آموزش برنامه‌ریزی‌شده آنها را به هم می‌ریزد، پاسخ دهند.
مربیان باید از خود بپرسند، «آیا من در این شرایط منعطف هستم و چگونه می‌توانم انعطاف بیشتری داشته باشم؟» به همین ترتیب، این معلمان به هنگام از بین رفتن اثربخشی آموزشی خود می‌توانند توازن خوب انعطاف‌پذیری را بدانند.
توانایی معلمان برای پاسخگویی به نیازهای فردی دانش‌آموزان یک هنر و همچنین یک علم است. در حالی که معلمان موظف هستند اطمینان حاصل کنند که تدریس آنها براساس مجموعه‌ای از استانداردها در یک سطح معین قرار دارد، آنها باید سطح توانایی هر دانش‌آموز و همچنین چالش‌های اجتماعی و عاطفی که هر یک از آنها دارند را نیز درک کنند.
این پاسخگویی به نیازهای دانش‌آموزان در آموزش هر روز آنها دیده می‌شود. چنین معلمانی علایق دانش‌آموزان را در هم پیوند زده و آموزش را بر مبنای بازخورد دانش‌آموزان تنظیم می‌کنند، آنها نمی‌ترسند آموزش‌های خود را تغییر دهند و در جریان یک مسیر دیگر عمیق‌تر شوند.
دیدگاه معلم انعطاف‌پذیر
یک معلم انعطاف‌پذیر ریاضی در کلاس خود از رویکرد «چون من گفتم» استفاده نمی‌کند. در عوض، او به عنوان یک تسهیل‌کننده یادگیری عمل می‌کند، دانش و ابزار لازم را برای دانش‌آموزان فراهم می‌کند تا مسائل را حل کنند و سپس دانش‌آموزان را ترغیب می‌کند تا مسائل را به‌تنهایی حل کنند.
هنگامی که دانش‌آموزان به یک مسئله پاسخ اشتباه می‌دهند، به آنها اجازه تسلیم شدن نمی‌دهد؛ معلم انعطاف‌پذیر دانش‌آموزان را تشویق می‌کند تا جایی را که در مسئله اشتباه رفته‌اند را پیدا کنند و مسئله را ادامه دهند تا به جواب درست دست پیدا کنند، معلم نیز در صورت لزوم آماده هدایت و راهنمایی آنها است.
او همچنین می‌داند که ممکن است راه‌های مختلفی برای حل مسائل وجود داشته باشد و با به‌کارگیری راهبردهای جایگزین برای کمک به دانش‌آموزان، تلاش می‌کند تا مفاهیم دشوار را درک کنند. برنامه‌های درسی او دانش‌آموزان را درگیر می‌کند و به آنها کمک می‌کند تا به توانایی‌های ریاضی خود اطمینان داشته باشند.
ناگا سبرامانی در کتاب خود آموزش و یادگیری مؤثر اظهار داشته است که «معلم انعطاف‌پذیر به‌عنوان یک متخصص روی جستجوهایش برای ارتقاء دانش‌آموزان با بهترین تدریس ممکن، پیوسته خود را احیا می‌کند. این معلم هیچ ترسی از یادگیری راهکارهای جدید تدریس یا ترکیب فناوری‌های جدید در درس‌ها ندارد.»
شما می‌توانید این روحیه «بی‌باکی» را با انواع استراتژی‌های تدریس سرگرم‌کننده، پویا و جذاب به نمایش بگذارید که هم برای معلم و هم دانش‌آموز مفید باشد.
راهبردهای متنوع تدریس
یک معلم انعطاف‌پذیر از استراتژی‌های تدریس استفاده می‌کند. همانطور که بیشتر معلمان می‌دانند، روش تدریس سنتی به سبک معلم محور، می‌تواند به سرعت کارایی خود را از دست داده و برای معلمان و دانش‌آموزان و کسل‌کننده می‌شود. اینجاست که سازماندهی استراتژی‌های مختلف تدریس الزامی می‌شود.
دانش‌آموزان به روش‌های مختلف یاد می‌گیرند و یک معلم انعطاف‌پذیر ریاضی این موضوع را می‌فهمد. او از بهترین شیوه‌ها در آموزش ریاضی بهره می‌برد و مرتباً آنها را در دستورالعمل خود جای می‌دهد تا به همه دانش‌آموزان خود کمک کند تا یاد بگیرند.
برخی از استراتژی‌های برجسته و مفید تدریس در زیر بیان‌شده است:
• استراتژی‌های یادگیری فعال، دانش‌آموزان را در مرکز فرایند یادگیری قرار می‌دهد، تجربه کلاس را تقویت می‌کند و تعامل را بالا می‌یرد. از این روش استفاده کنید تا دانش‌آموزان به‌صراحت صحبت کنند، خلاقانه‌تر فکر کنند و در نهایت احساس کنند که بیشتر درگیر روند یادگیری هستند.
• یادگیری مبتنی بر پروژه، از یک رویکرد کران باز استفاده می‌کند که در آن با ارائه سؤالات یا چالش‌های پیچیده و جالب به دانش‌آموزان، آنها می‌توانند به‌طور فردی یا جمعی کار کنند. دانش‌آموزان را تشویق کنید تا مهارت‌ها و دانشی را که در طول کلاس‌های شما به تدریج کسب کرده‌اند را به‌کارگیرند و به دانش‌آموزان اجازه دهید رویکردهای خود را برای توسعه یک پاسخ و ارائه محصول بکار گیرند.
• یادگیری مبتنی بر پرسش‌گری. یک روش یادگیری و تدریس است که سؤالات، ایده‌ها و تحلیل‌های دانش‌آموزان را در اولویت قرار می‌دهد. این بخش به چهار دسته تقسیم می‌شود که همگی اهمیت نقش دانش‌آموزان در رشد سؤالات و ایده‌های فکری را تقویت می‌کنند.
• یادگیری مشارکتی. یادگیری مشارکتی شامل ارائه آموزش از طریق گروه های کوچک، دانش‌آموزان را قادر می‌سازد که در کنار یکدیگر کار کنند تا درک خود را از موضوعات و مفاهیم مختلف بسازند.
خلاق باشید.
معلم انعطاف‌پذیر باید برنامه‌های درسی جالب، تکالیف، تست‌ها، سفرهای میدانی و انگیزه‌های یادگیری را تدوین کند. تنوع در برنامه‌های ارائه‌شده به دانش‌آموزان بسیار مهم است که مانعی برای بی‌حوصلگی دانش‌آموزان است. حتی در مورد موضوعاتی که از لحاظ تکنیکی خلاق تلقی نمی‌شود – به عنوان مثال جبر – معلم انعطاف‌پذیر باید بتواند که روش‌های جالبی برای ارائه موضوع ارائه دهد. معلمان باید به اندازه کافی خلاق باشند تا روش‌هایی را که ارائه می‌دهند بتواند، دانش‌آموزان را با سبک‌های مختلف یادگیری راضی نگه دارد.
معلم انعطاف‌پذیر، از ایده‌های خلاقانه استقبال می‌کند- هم خودشان و هم دانش‌آموزانشان. برخی از بهیادماندنیترین تمرین‌های کلاس، موارد غیر معمول است. معلمان انعطاف‌پذیر بر اهمیت ارتقاء ابتکار دانش‌آموزان تأکید می‌کنند و مشتاقانه روش‌های دانش‌آموزان در بیان تخیل خود را می‌پذیرند. دانش‌آموزان در یادگیری مباحثی که با علائق و ایده‌هایشان متناسب است بیشتر انگیزه می‌گیرند.
منابع:
https://www.prodigygame.com/blog/qualities-of-a-good-teacher/
https://www.teacher.org/daily/demonstrating-flexibility-responsiveness-classroom/
