سعاد | کالج آموزش آنلاین
تشویق دانش‌آموزان برای پرسیدن سؤال در کلاس
بخش اعظم فرآیند پرسیدن سؤال، نه به خود دانش‌آموزان بلکه به معلمان آنها بستگی دارد. باید و نبایدهای یک معلم برای تشویق دانش‌آموزان خود به پرسیدن سؤال چیست؟ معلم با ایجاد چه فضایی دانش‌آموزان را به پرسیدن سؤال تشویق می‌کند؟ چگونه پرسیدن سؤال می‌تواند به ایجاد یک کلاس مؤثرتر کمک کند؟
در بسیاری از کلاس‌های سنتی، دانش‌آموزان برای پرسیدن سؤال‌های خود در کلاس تشویق نمی‌شوند. آنها ممکن است کل زمان کلاس در یک سال تحصیلی را صرف گوش دادن به سخنرانی معلم کنند، بدون اینکه واقعاً درگیر شوند – یا اگر دچار سردرگمی شوند، حتی نمی‌دانند سؤالاتی که باید بپرسند را از کجا شروع کنند.
همه ما دانش‌آموزان فعال در کلاس‌های خود می‌خواهیم، اما تشویق دانش‌آموزان برای پرسیدن سؤال دشوار است. مشارکت فعال منجر به یادگیری بهتر می‌شود و منفعل بودن را ضعیف می‌کند. بهترین راه برای فعال نگه‌داشتن دانش‌آموزان تشویق آنها به سؤال پرسیدن است.
در اینجا یک لیستی از موارد و الزاماتی وجود دارد که به تشویق دانش‌آموزان به پرسیدن سؤال و در نتیجه علاقه بیشتر به یادگیری آنها کمک کرده است.
امیدوارم کمک کند …
نگرش معلم
در هر کلاس، معلم کسی است که صحنه را برای کل کلاس تنظیم می‌کند. معلمی که مشتاق برقراری تعامل با دانش‌آموزان خود بوده و از حضور در کلاس هیجان‌زده است، عملکردهای مثبت در یادگیری دانش‌آموزان ایجاد می‌کند؛
اما در مقابل معلمی که برای تدریس موضوع موردنظر بی‌انگیزه و بی‌علاقه باشد و همچنین برای دانش‌آموزان کلاس کاملاً آشفته و بی‌حوصله است، به ندرت بازدهی مثبت از سوی دانش‌آموزان وجود خواهد داشت.
این موضوع حتی وقتی صحبت از تشویق دانش‌آموزان برای پرسیدن سؤال باشد نیز واقعیت دارد! معلمی که صبور است، باعلاقه واقعی سؤالات را می‌پذیرد، روی درک واقعی دانش‌آموزان از مطالب تمرکز دارد؛ دانش‌آموزان را برای پرسیدن سؤال‌های خود در آینده تشویق می‌کند.
معلمی که ناگهان، عصبانی می‌شود و به سادگی دانش‌آموز را برای یافتن جواب به کتاب ارجاع می‌دهد، به احتمال زیاد در آینده سؤالات زیادی را دریافت نخواهد کرد.
ایجاد محیط مناسب
این کمی کلیشه‌ای است اما در واقع واقعیتی مهم است. محیطی که در آن اشتباه کردن امری غیرعادی جلوه نکند، محیطی است که دانش‌آموزان را به پرسیدن سؤال تشویق می‌کند.
نه دانش‌آموز با کمترین توانایی، نه بهترین دانش‌آموز، نه معلم و نه رئیس، هیچ کس دوست ندارد برچسب احمق بودن به او زده شود. و همه ما گاهی اوقات چیزهای می‌گوییم و می‌خواهیم که ممکن است احمقانه به نظر برسد.
ما می‌خواهیم کلاس‌های ما مکانی سرگرم‌کننده و پرنشاط باشد زیرا این امر دانش‌آموز را نیز تشویق می‌کند.
محیطی که اشتباه کردن کارها اولین قدم برای یادگیری موفقیت‌آمیز در حل مسئله است، علاوه بر ایجاد انگیزه در دانش‌آموزان برای پرسیدن سؤال، می‌تواند عاملی برای رشد اعتماد به نفس در آنها نیز باشد.
تقویت کردن را فراموش نکنید
این کاری است که همه معلمان انجام می‌دهند، مگر اینکه آنها فراموش کنند. دانش‌آموز شما خواه چهارساله، چهارده ساله یا چهل و چهار ساله باشد، آنها دوست دارند که از معلم خود جملات مثبت بشنوند.
به دانش‌آموزان القا کنید که همه شما مهم هستید و همه حق یادگیری دارید و با بکارگیری جملات مثبتی نظیر “سؤال خوب”، “فکر هوشمندانه”، “فعالیت خوب انجام شده” آنها را به پرسیدن سؤال‌های مناسب تشویق کنید.
تعیین درک دانش‌آموزان
بسیاری از معلمان تصور می‌کنند که دلیل سؤال نپرسیدن دانش‌آموزانشان آن است که مطالب را درک کرده‌اند. متأسفانه، بسیاری از دانش‌آموزان شرطی شده‌اند که معلمان در بهترین حالت نسبت به پرسیدن سؤال‌های آنها بی‌تفاوت هستند (و در بدترین حالت، فقط می‌خواهند آموزش بدهند، بدون توجه به اینکه دانش‌آموزان واقعاً در حال یادگیری هستند یا نه).
در کلاس، چندین نشانه وجود دارد که معلمان می‌توانند با دنبال کردن آن تعیین کنند که دانش‌آموزان مطالب را به‌خوبی درک کرده‌اند یا نه:
آیا دانش‌آموزان با مطالب درگیر شده‌اند؟ دانش‌آموزان در بحث کلاسی مشارکت دارند؟ غالباً، دانش‌آموزانی که درک خوبی از مطالب ندارند، در بحث درگیر نمی‌شوند یا به نظر می‌رسد بی‌علاقه هستند.
چقدر دانش‌آموزان در سؤال کردن یا مشارکت در بحث و گفتگو با یکدیگر خوب عمل می‌کنند؟ نظارت کردن بر بحث و گفتگوهای درسی، برای معلمانی که می‌خواهند یادگیری دانش‌آموزان را بررسی کنند ضروری است.
با توجه به آنچه دانش‌آموزان در مورد آن بحث می‌کنند و چگونگی بحث در مورد آن، شما می‌توانید ایده بهتری از چگونگی مجذوب کردن دانش‌آموزان به این مطالب به دست آورید.
درک دانش‌آموزان به چه صورت است؟ برای بررسی درک دانش‌آموزان لازم نیست یک آزمون برگزار کنید. در عوض، کارهایی را که دانش‌آموزان برای درس آن روز انجام داده‌اند، بررسی کنید؛ آیا به نظر می‌رسد که آنها درک می‌کنند، آیا آنها مفاهیم اساسی را فراموش می‌کنند؟
آیا از دانش‌آموزان خود سؤال کرده‌اید؟ بعضی اوقات، مشخص کردن اینکه دانش‌آموزان درک خوبی از موضوعات دارند یا نه، کمی تحریک‌کننده است. ارزیابی تکوینی به دانش‌آموزان این امکان را می‌دهد تا خودارزیابی کرده و درک خود را از مطالب تعیین کنند.
ایجاد فرهنگ پرسش و پاسخ
بدون سؤالات دانش‌آموزان، بسیاری از معلمان واقعاً تصوری ندارند که آیا دانش‌آموزان درس آنها فهمیده‌اند یا خیر. به منظور ایجاد این تغییر اساسی در ساختار کلاس، ممکن است لازم باشد جهت‌گیری جدیدی برای کلاس ایجاد شود – اجرای نکاتی که درنهایت به سود معلم و دانش‌آموز خواهد بود.
با سکوت راحت شوید. اگر کلاس ساکت است، حتی در وسط یک بحث کلاسی، احساس نکنید که شما باید جای این سکوت را پر کنید. در عوض، با سکوت راحت شوید و منتظر صحبت دانش‌آموزان باشید. با زمان دادن به دانش‌آموزان برای تدوین افکار خود، آنها را در موقعیت بهتری قرار می‌دهید تا آن سؤالات اساسی و مهم را بپرسید.
سؤالات بیشتری بپرسید. به جواب‌های دانش‌آموزان گوش دهید – واقعاً گوش دهید. آنها ممکن است سؤالات را چندین بار با خودشان تکرار کنند، یا ممکن است در افق محو شوند. اشکالی ندارد! قبل از اینکه شما جواب دهید، به همه چیزهایی که برای گفتن دارند گوش دهید.
هرگز سؤالی را مسخره نکنید. هر معلمی می‌داند که برخی از سؤالات که از او پرسیده می‌شود ممکن است واقعاً احمقانه به نظر برسد. هرگز دانش‌آموزان را به دلیل پرسیدن سؤال، مسخره نکنید و از آن سوءاستفاده نکنید. در عوض، با ارائه پاسخ‌های واضح و محکمی دانش‌آموزان را واقعاً با سؤالاتشان کمک خواهید کرد، حتی اگر دشوار باشند.
به دانش‌آموزان وقت و مکان دهید. برخی دانش‌آموزان نسبت به سایرین برای یادگیری مطالب جدید به کار بیشتری احتیاج دارند. به آنها فرصتی دهید که برای حل یک مسئله تلاش کنند تا بتوانند قبل از آمدن نزد شما نقاط قوت و ضعف دانسته‌های خود را درباره مطالب یاد بگیرند.
محیطی از احترام ایجاد کنید. اگر هم‌زمان با چندین دانش‌آموز کار می‌کنید، اطمینان حاصل کنید که آنها به یکدیگر احترام می‌گذارند و شما نیز توجه خود را به دانش‌آموزی که سؤال می‌پرسد، معطوف کنید.
صحبت پایانی: کامپیوترها بی‌فایده هستند
پابلو پیکاسو یک‌بار گفت: “رایانه‌ها بی‌فایده هستند. آنها فقط می‌توانند به شما پاسخ دهند.” درحالی‌که رایانه‌ها از زمانی که پیکاسو آن سخنان را بیان کرد، کاملاً پیشرفت کرده‌اند، اما نظر او هنوز درست است.
یک برتری که ما انسان‌ها نسبت به ماشین‌آلات داریم این است که کنجکاوی می‌کنیم و آنچه را می‌خواهیم تصور می‌کنیم. رایانه‌ها تنها قادر به پاسخگویی سؤالاتی هستند که برای آنها تعریف‌شده است، اما سؤالاتی که هنوز برای آنها ارائه نشده را نمی‌دانند .
وظیفه ما به‌عنوان معلم این است که دانش‌آموزان را راهنمایی کنیم تا برای فکر کردن، راه‌هایی فراتر از رایانه پیدا کنند تا رایانه‌ها ابزاری برای تقویت اکتشاف و یادگیری باشند نه اینکه به پشتیبان زندگی برای مغز ما تبدیل شوند.
برای کسانی که از پرسیدن سؤال ناراحت نیستند، باید این ضرب‌المثل چینی را به خاطر بسپارند، «کسی که سؤال می‌کند، برای پنج دقیقه نادان است. کسی که سؤال نمی‌کند، برای همیشه نادان باقی می‌ماند.»
ایجاد فضایی که سؤالات تشویق شوند، زمان می‌برد. پس صبور باشید. شما در کلاس خود چه راهبردها و تدابیری بکار می‌گیرید تا در کلاس درس خود پرسشگری و خودپرسشی جریان یابد؟
لطفاً نظرات خود را با ما در میان بگذارید.
منابع:
https://www.theeducator.com/blog/encourage-students-ask-questions/
https://www.tenneyschool.com/encouraging-students-ask-better-questions-class/
